جمال الدین مهدی نژاد؛ حمیدرضا عظمتی؛ علی صادقی حبیب آباد
دوره 20، شماره 78 ، تیر 1398، ، صفحه 77-94
چکیده
معنویت برای انسان قدمتی به درازای تاریخ آفرینش او دارد؛ زیرا خداوند از همان خلقت بشر، او را مرکب از دو جنبهی مادی و الهی آفرید و اصالت را به جنبهی معنوی و روحانی داد. معماری از این امر مستثنی نیست؛ ...
بیشتر
معنویت برای انسان قدمتی به درازای تاریخ آفرینش او دارد؛ زیرا خداوند از همان خلقت بشر، او را مرکب از دو جنبهی مادی و الهی آفرید و اصالت را به جنبهی معنوی و روحانی داد. معماری از این امر مستثنی نیست؛ مسجد از آن خداست و به مثابه‌ی نمادی آشکار از رحمت الهی‌اش و زبانی نمادین از انگاره‌های معنوی مطرح است. این پژوهش سعی دارد به مؤلفه‌های کالبدی (تزیینات، مصالح، فرم، تناسب‌ها) و تأثیر آن بر درکِ «حس معنویت» در معماری داخلی مساجد بپردازد. جامعه‌ی آماری، دانشجویان تحصیلات تکمیلی ورودی 96 دانشگاه‌های سراسری تهران در رشته معماری و مرمت است. حجم نمونه با روش کوکران 169 نفر تعیین شد. تحلیل داده‌ها در نرم‌افزار «SPSS21» و «AMOS» و آزمون تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد مؤلفه‌های تزیینات، فرم و تناسب‌ها بر درک حس معنوی تأثیر معناداری داشته و اما برای مؤلفه‌ی مصالح رابطه‌ی معناداری مشاهده نشده است.
تبیین راهبردی مؤلفه‌های حسمعنوی در معماری مساجد ایران[1]
١. مقاله حاضر در راستای رساله دکتری با عنوان «تبیین ریشه‌های پنهان «حس معنویت» در معماری مساجد مبتنی بر ارتقاء کیفیت مطلوب محیطی با بهره‌گیری از علوم اعصاب شناختی» در دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران در حال انجام است.
